Kancelaria adwokacka
Prawa rodzinnego
Adwokat Izabela Łebko-Mazur

ilm@mazuriadwokaci.pl
+48 575 110 068
(22) 111 00 68

Siedziba główna
Aleje Ujazdowskie 16 lok. 8
00-478 Warszawa

Filia Piaseczno
ul. Kościeliska 1
05-500 Piaseczno

Ustalenie ojcostwa

ustalenie ojcostwa

Nasza Kancelaria świadczy usługi prawne w sprawach o ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa oraz o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa.

Ustalenie ojcostwa – jak możemy Ci pomóc?

Nasza kancelaria oferuje kompleksową obsługę prawną w sprawach o ustalenie, zaprzeczenie oraz ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa. Działamy skutecznie, sprawnie i z pełnym zaangażowaniem, dbając o Twoje prawa i interesy.

Dlaczego warto nam zaufać?

  • pełne wsparcie prawne w procesach sądowych o ustalenie ojcostwa
  • zaprzeczenie ojcostwa – reprezentacja w sądzie, przygotowanie dokumentacji, badania DNA
  • ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa – szybkie i skuteczne działania w zgodzie z ustawowymi terminami
  • profesjonalne doradztwo – pomagamy zrozumieć prawa i obowiązki, zapewniając pełne wsparcie na każdym etapie
  • indywidualne podejście do każdej sprawy, z dbałością o szczegóły i interesy klienta.

Skontaktuj się z nami, a przeprowadzimy Cię przez całą procedurę w sposób klarowny i skuteczny!

Jak możemy pomóc w ustaleniu ojcostwa?

ikonka

konsultacja prawna – spotkanie, podczas którego Klient opowie o swojej sytuacji prawnej, adwokat udzieli porady, wyjaśni konsekwencje podjętych kroków prawnych

ikonka

reprezentowanie Klientów przed sądem, mediacje sądowe i pozaprocesowe

ikonka

pomoc w kompletowaniu dowodów

ikonka

sporządzenie pism procesowych (pozew, odpowiedzi na pozew)

Ustalenie ojcostwa – dowiedz się więcej

Ustalenie ojcostwa

W przypadku spraw o ustalenie ojcostwa ważne jest rozróżnienie czy dziecko przyszło na świat w związku małżeńskim, czy poza związkiem małżeńskim. Jest to istotne dla podjęcia właściwych działań przez adwokata.

Obowiązujące uregulowania prawne wskazują, że jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, wówczas przyjmuje się, że pochodzi ono od męża matki – jest to tzw. „domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki”. Domniemanie ojcostwa może zostać obalone, lecz jedynie na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa.

W przypadku, w którym nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż jego matki, mężczyzna od którego dziecko pochodzi może je uznać składając stosowne oświadczenia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, jednak dla swej skuteczności wymaga ono potwierdzenia matki dziecka. Uznanie ojcostwa może nastąpić także przed sądem opiekuńczym.

Często zdarzają się również sytuacje, że mężczyzna, który uznał ojcostwo, dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi. Może on wówczas wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania dziecka, jednak czynność ta jest skuteczna, jeśli zostanie dokonana przed upływem ustawowego terminu.

Sprawy o zaprzeczenie ojcostwa

Zaprzeczenie ojcostwa to proces sądowy, w którym mąż matki dziecka lub inne uprawnione osoby mogą złożyć wniosek o obalenie domniemania, że mąż matki jest ojcem dziecka. Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, domniemanie ojcostwa męża matki działa automatycznie, jeśli dziecko urodziło się w trakcie trwania małżeństwa lub w ciągu 300 dni od jego rozwiązania (art. 62 KRO). W przypadku, gdy mąż matki nie jest biologicznym ojcem dziecka, może on, matka lub dziecko w odpowiednich terminach wystąpić o zaprzeczenie ojcostwa.

Sprawa o zaprzeczenie ojcostwa może być zainicjowana przez:

  1. Męża matki – który ma na to 6 miesięcy od momentu, gdy dowiedział się o narodzinach dziecka (art. 63 KRO).
  2. Matkę – której przysługuje prawo do wniesienia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa w terminie 6 miesięcy od dnia narodzin dziecka (art. 69 KRO).
  3. Dziecko – które może wystąpić z takim wnioskiem po osiągnięciu pełnoletniości, w ciągu 3 lat od uzyskania pełnoletności (art. 70 KRO).

Celem postępowania o zaprzeczenie ojcostwa jest wykazanie, że mąż matki nie jest biologicznym ojcem dziecka. Kluczowym dowodem w takich sprawach są zazwyczaj badania genetyczne DNA, które w sposób niemal pewny pozwalają wykluczyć ojcostwo. Jeżeli sąd przyjmie dowody na brak biologicznego związku, orzeka o zaprzeczeniu ojcostwa, co powoduje, że mąż matki przestaje być uważany za ojca dziecka, a wszelkie wynikające z tego prawa i obowiązki, w tym władza rodzicielska oraz obowiązek alimentacyjny, zostają uchylone.

Sprawy o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa

Ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa to procedura sądowa, której celem jest unieważnienie oświadczenia mężczyzny o uznaniu dziecka, które nie jest jego biologicznym potomkiem. Zgodnie z art. 73 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mężczyzna, który dobrowolnie uznał dziecko przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub sądem, może wystąpić o ustalenie bezskuteczności tego uznania, jeśli okaże się, że nie jest on biologicznym ojcem dziecka.

Prawo do wystąpienia z wnioskiem o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa przysługuje:

  1. Mężczyźnie, który uznał dziecko, jeżeli dowie się, że nie jest jego biologicznym ojcem. Ma na to 6 miesięcy od momentu, kiedy dowiedział się o tym fakcie.
  2. Matce dziecka – która może złożyć wniosek o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa w terminie 6 miesięcy od momentu, kiedy dowiedziała się, że mężczyzna uznający dziecko nie jest jego biologicznym ojcem.
  3. Dziecku – które po osiągnięciu pełnoletniości może wystąpić o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa w terminie 3 lat od uzyskania pełnoletności.

Sprawa o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa ma na celu ochronę interesów zarówno dziecka, jak i osoby, która błędnie uznała ojcostwo. Kluczowym dowodem w takich postępowaniach są, podobnie jak w sprawach o zaprzeczenie ojcostwa, badania genetyczne DNA. Jeśli badania wykażą brak biologicznego pokrewieństwa, sąd orzeka o bezskuteczności uznania ojcostwa, co prowadzi do unieważnienia tego oświadczenia od momentu jego złożenia. W konsekwencji mężczyzna, który uznał dziecko, traci wszelkie prawa i obowiązki wynikające z ojcostwa, w tym odpowiedzialność za alimenty oraz władza rodzicielska.

Postępowania o zaprzeczenie ojcostwa oraz o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa mają na celu prawidłowe ustalenie biologicznego ojcostwa i służą ochronie interesów prawnych zarówno dziecka, jak i stron postępowania.

Ustalenie ojcostwa w przypadku małżeństwa i poza małżeństwem

Ustalenie ojcostwa jest kluczowym elementem prawa rodzinnego, który reguluje zarówno prawa, jak i obowiązki ojca wobec dziecka. W polskim systemie prawnym zagadnienie to jest szczegółowo uregulowane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (KRO). Różnice w procedurze ustalania ojcostwa wynikają przede wszystkim z tego, czy dziecko urodziło się w związku małżeńskim, czy poza nim. Poniżej omówione zostaną kluczowe kwestie dotyczące domniemania ojcostwa męża matki oraz procedury ustalania ojcostwa w przypadku dziecka pozamałżeńskiego.

Domniemanie ojcostwa męża matki

Zgodnie z przepisami art. 62 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, istnieje tzw. domniemanie ojcostwa męża matki, które stanowi, że jeśli dziecko urodziło się w trakcie trwania małżeństwa, to za ojca dziecka uznaje się męża matki. Domniemanie to obejmuje również przypadki, w których dziecko urodziło się w ciągu 300 dni od rozwiązania małżeństwa (np. przez rozwód) lub jego unieważnienia.

Domniemanie to jest w polskim prawie bardzo silne i działa automatycznie, bez konieczności podejmowania dodatkowych działań przez męża matki. Zakłada się, że mąż matki jest ojcem dziecka, a wszystkie związane z tym prawa i obowiązki (w tym władza rodzicielska, obowiązek alimentacyjny) powstają w momencie narodzin dziecka. Domniemanie to ma na celu zapewnienie stabilności sytuacji prawnej dziecka, umożliwiając automatyczne ustalenie ojcostwa w ramach związku małżeńskiego.

Obalenie domniemania ojcostwa

W przypadku, gdy mąż matki nie jest biologicznym ojcem dziecka, konieczne jest obalenie domniemania ojcostwa poprzez wytoczenie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa. Sprawa taka może być zainicjowana przez męża matki, matkę dziecka lub samo dziecko (po osiągnięciu pełnoletności), jednakże powództwo to musi być wniesione w ściśle określonych terminach.

  • Mąż matki ma prawo do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa w terminie 6 miesięcy od momentu, w którym dowiedział się o narodzinach dziecka. Jest to nieprzekraczalny termin, który po upływie skutkuje niemożnością podjęcia działań.
  • Matka dziecka może wystąpić z takim powództwem w terminie 6 miesięcy od narodzin dziecka, jeśli wie, że mąż nie jest biologicznym ojcem.
  • Dziecko po osiągnięciu pełnoletności ma 3 lata na wytoczenie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa, licząc od dnia, w którym osiągnęło pełnoletniość.

Aby skutecznie obalić domniemanie ojcostwa, niezbędne są mocne dowody, z których najważniejszym jest zazwyczaj badanie genetyczne DNA. Jeżeli sąd orzeknie o zaprzeczeniu ojcostwa, wszystkie prawa i obowiązki wynikające z ojcostwa zostają anulowane, a mąż matki przestaje być uznawany za ojca dziecka.

Ustalenie ojcostwa w przypadku dziecka urodzonego poza związkiem małżeńskim

W sytuacji, gdy dziecko urodziło się poza związkiem małżeńskim, nie działa automatyczne domniemanie ojcostwa. Konieczne jest zatem formalne ustalenie ojcostwa, które może nastąpić na dwa sposoby: poprzez dobrowolne uznanie ojcostwa lub sądowe ustalenie ojcostwa.

  1. Dobrowolne uznanie ojcostwa
    Zgodnie z art. 72 KRO, mężczyzna, który uważa się za ojca dziecka urodzonego poza małżeństwem, może uznać ojcostwo poprzez złożenie oświadczenia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, sądem lub w wyjątkowych sytuacjach przed polskim konsulem za granicą. Uznanie ojcostwa jest skuteczne tylko wtedy, gdy matka dziecka potwierdzi to uznanie, a jej zgoda jest kluczowa do uzyskania pełnych skutków prawnych. Uznanie ojcostwa prowadzi do pełnoprawnego ustalenia ojcostwa i związanych z tym konsekwencji prawnych, w tym władzy rodzicielskiej, alimentów oraz dziedziczenia.
  2. Sądowe ustalenie ojcostwa
    Jeżeli nie doszło do dobrowolnego uznania ojcostwa lub pojawiają się wątpliwości co do tożsamości ojca, konieczne może być wniesienie powództwa o sądowe ustalenie ojcostwa. Takie postępowanie mogą wszcząć zarówno matka dziecka, mężczyzna uważający się za ojca, jak i samo dziecko. Postępowanie sądowe obejmuje przeprowadzenie dowodów, w tym najczęściej badania DNA, które stanowi kluczowy dowód w sprawie. Jeżeli sąd stwierdzi, że mężczyzna jest ojcem dziecka, orzeka o ustaleniu ojcostwa, co prowadzi do nałożenia na niego wszelkich praw i obowiązków związanych z rodzicielstwem.

Ustalenie ojcostwa w przypadku dziecka urodzonego poza małżeństwem ma zasadnicze znaczenie dla jego statusu prawnego, a także dla praw do alimentów, władzy rodzicielskiej oraz dziedziczenia. Proces ten zapewnia, że dziecko ma pełnoprawnego ojca, z którym może nawiązać formalną więź prawną.